همشهری

به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از ساینس الرت، در بالا و پایین صفحه کهکشانی کهکشان راه شیری، یک جفت حباب گاز متقارن و عظیم مانند لوب‌های یک ساعت شنی کیهانی امتداد یافته‌اند و با تابش اشعه ایکس به طور ضعیف می‌درخشند.این حباب‌ها به عنوان حباب‌های ای‌روزیتا (eROSITA) شناخته می‌شوند که از روی تلسکوپ پرتو ایکسی که آنها را در سال ۲۰۲۰ مشاهده کرد، نام‌گذاری شده‌ و در پوسته عظیم گاز کهکشان راه شیری یا محیط دور کهکشانی واقع شده‌اند. آن‌ها حدود ۴۵۶۶۱ سال نوری در دو طرف کهکشان گسترش یافته‌اند.  گازهای پرانرژی که حباب‌ها را تشکیل می‌دهند، دمای نسبتا یکنواختی دارند، اگرچه دمایشان تا حدودی بالا است. یک کشف غافلگیرکننده اکنون آنها را پیچیده‌تر از آنچه در ابتدا به نظر می‌رسید، نشان می‌دهد. داده‌های ماهواره سوزاکو، که توسط ناسا و آژانس اکتشافات هوافضای ژاپن (JAXA) اداره می‌شود، نشان می‌دهد که درخشش پرتو ایکس حباب‌ها به این دلیل نیست که آن‌طور که فرض می‌شود داغ‌تر از محیط اطراف خود هستند، بلکه این گازها به سادگی دارای تراکم بالاترند. آنجلی گوپتا، ستاره‌شناس می‌گوید: «هدف ما کسب اطلاعات بیشتر درباره محیط اطراف کهکشان بود؛ مکانی بسیار مهم برای درک چگونگی شکل‌گیری و تکامل کهکشان ما. بسیاری از مناطقی که ما مطالعه می‌کردیم اتفاقا در ناحیه حباب‌ها بودند، بنابراین می‌خواستیم ببینیم که حباب‌ها در مقایسه با مناطق دور از حباب چقدر متفاوت هستند.» بر اساس تجزیه و تحلیل یک آرشیو از ۲۳۰ مشاهده پرتو ایکس از حباب‌ها و محیط اطراف، محققان دریافتند که روش استفاده شده قبلی نمی‌تواند به اندازه کافی گسترش داده‌های دمایی را توصیف کند. این تحقیق همچنین چگونگی شکل‌گیری این حباب‌ها را روشن می‌کند: خوانش , ...ادامه مطلب

دانش > فضا - همشهری آنلاین:اخترشناسان وجود ۱۰۴ سیاره جدید در آن‌ سوی سامانه خورشیدی زمین را تایید کردند، سیاره‌هایی که تلسکوپ فضایی کپلر موفق به شناسایی و رصد آنها شده‌است. براساس گزارش ديسكاوري، تلسكوپ فضايي كپلر كه در سال 2009 سفر پرماجراي خود را آغاز كرد، براي چهار سال متوالي به تكه‌اي كوچك از آسمان چشم دوخت تا بتواند نوسانات كوچكي را در ميزان نور دريافتي از بيش از 140 هزار ستاره، رديابي كند. دانشمندان از اطلاعات به دست آمده از اين رصد‌ها براي تعيين نوع جرمي كه باعث نوسان نوري شده‌است استفاده كردند. بروز نقص فني در سيستم نشانه‌گير كپلر در سال 2013 فرايند ماموريت آن را مختل ساخت، اما مهندسان ناسا متناسب با شرايط جديد تلسكوپ شيوه رصد جديدي براي آن درنظر گرفتند تا كپلر بتواند با استفاده از دو ژيروسكوپ باقي‌مانده،‌ موتورها و فشار نور خورشيد به فعاليت خود ادامه دهد. كپلر اكنون براي 83 روز بخشي از آسمان را رصد كرده و پس از آن مي‌چرخد تا نور خورشيد وارد ميدان ديدش نشود. در اين ماموريت جديد كه K2 ناميده مي‌شود، كپلر توانسته 458 سياره كانديد را رصد كند كه 127 مورد از آنها به تاييد ناسا رسيده‌است. در اين ميان 104 سياره وجود دارند كه به تازگي و هفته گذشته به تاييد رسيده‌اند تا به اين شكل تعداد كل سياره‌هاي فراتر از سامانه خورشيدي كه كپلر تاكنون كشف كرده‌است به 3472 سياره برسد. جديد‌ترين اعضاي گروه سياره‌هاي جديد كشف شده، چهار سياره با نام سياره‌هاي گروه K2-72 هستند كه ابعادي 20 تا 50 درصد بزرگتر از زمين دارند و در مدار ستاره‌اي يكسان در چرخشند. دو مورد از اين چهار سياره در فاصله‌اي بسيار دور از ستاره ميزبانشان در حركتند و از آنجايي كه ستاره ميزبان نيم برابر بزرگي خورشيد را دارد، پس منطقه قابل سكونت آن نزديك‌تر از منطقه قابل سكونت خورشيد خواهد بود. سياره ديگر به نام‌ K2-72c تنها 10 درصد گرمتر از زمين است و سياره ديگر K2-72e كه از مداري 24 روزه برخوردار است، 6 درصد از زمين سردتر است. دانشمندان براين باورند هرچهار سياره K2-72 سياره‌هايي سنگي هستند. ستاره اين سياره‌ها در فاصله 181 سال نوري از زمين و در راستاي صورت فلكي آكواريس واقع شده‌است. محققان با استفاده از تلسكوپ‌هاي زميني جميني شمالي، تلسكوپ كك، رصد‌خانه دانشگاه كاليفرنيا و تلسكوپ دوربيني بزرگ دانشگاه آريزونا توانستند , ...ادامه مطلب

دانش > فضا - همشهری‌آنلاین:اخترشناسان موفق به کشف درخشان‌ترین کهکشان‌هایی شده‌اند که تاکنون در جهان هستی رصد شده اند، کهکشان‌هایی با سیستم‌های ستاره‌ای به شدت درخشان که دانشمندان هنوز نتوانسته‌اند برای توصیف آنها واژه‌ای مناسب بیابند. براساس گزارش ساینس الرت، دانشمندان دانشگاه ماساچوست امهرست، توصیف‌های موجود مانند فوق درخشان، و ابردرخشان نمی‌توانند حق مطلب را در توصیف این کهکشان‌های خیره‌کننده ادا کنند، از این رو دانشمندان باید عبارت‌هایی جدید را برای تشریح شدت درخشش این توده‌های درخشنده ابداع کنند. اخترشناسان این کهکشان‌ها را با استفاده از تلسکوپ میلیمتری بزرگ مکزیک و داده‌های ثبت شده توسط تلسکوپ‌های فضایی هرشل و ماکس پلانک کشف کرده‌اند. براساس تخمین‌ها کهکشان‌های جدید سنی در حدود 10 میلیارد سال دارند و درحدود 4 میلیارد سال پس از انفجار بزرگ شکل گرفته‌اند. اخترشناسان در حین دسته‌بندی منابع نورانی از واحدی به نام درخشش خورشیدی استفاده می‌کنند. یک کهکشان فروسرخ درصورتی که درخششی برابر یک تریلیارد واحد درخشش خورشیدی داشته باشد فوق درخشان نامیده می‌شود. عبارت ابردرخشان اجرامی را توصیف می‌کند که شدت درخشش آنها 10 تریلیارد واحد درخشش خورشیدی باشد. اما مشکل اینجاست که کهکشان‌هایی که به تازگی کشف شده‌اند از شدتی برابر 100 تریلیارد واحد درخشش خورشیدی برخوردارند، از این رو حتی نامی برای آنها در جهان وجود ندارد. به گفته دانشمندان این کهکشان‌ها در نظریه‌های موجود تعریفی ندارند، به شدت بزرگ و بیش از اندازه درخشانند، از این رو کسی در جستجوی آنها نبوده‌است. اما اکنون که وجود آنها به اثبات رسیده‌است، دانشمندان می‌توانند با استفاده از آنها اطلاعات بیشتری از وضعیت جهان اولیه به دست آورند. به گفته دانشمندان دانستن اینکه این کهکشان‌ها واقعا وجود دارند و طی 4 میلیارد سال اول پس از انفجار بزرگ چه اندازه رشد کرده‌اند، می‌تواند مقدار ماده‌ای که در آن دوران وجود داشته را تعیین کند. وجود این کهکشان‌ها می‌تواند چگونگی فرایند متراکم شدن ماده برای شکل‌گیری کهکشان‌ها را واضح‌تر سازد و نشان دهد این فرایند پیچیده‌تر از چیزی است که تاکنون تصور می‌شده‌است. به گفته دانشمندان کهکشان‌های کشف شده به بزرگی که دیده می‌شوند نیستند، زیرا تحت تاثیر پدیده همگرایی گرانشی نور آنها بزرگنمایی می‌شود و به این, ...ادامه مطلب

دانش > فضا - همشهری آنلاین:تلسکوپ فضایی هابل موفق به رصد دورافتاده‌ترین کهکشانی شد که تاکنون در جهان مشاهده شده‌است،‌کهکشانی که نور آن برای رسیدن به زمین ۱۳.۴ میلیارد سال در سفر است. براساس گزارش تلگراف، اين كهكشان كه با عنوان GN-z11 دسته‌بندي شده‌است، مجموعه‌اي كم‌فروغ از ستارگان است كه هابل آنها را در 400 ميليون سال پس از وقوع انفجار بزرگ مي‌بيند. اخترشناسان معتقدند محاسباتي كه درباره اين كشف جديد انجام داده‌اند دقيق است زيرا موفق شده‌اند نور دريافتي از اين توده را تجزيه و تحليل كنند. پاسكال اوش اخترشناس دانشگاه ييل و دانشمند ارشد اين پروژه مي‌گويد كشف جديد نقطه اوج اكتشافات كهكشاني هابل در تاريخ اخترشناسي به شمار مي‌رود،‌اين تلسكوپ باري ديگر و پس از 26 سال حضور در فضا ثابت كرد چه اندازه منحصر‌به‌فرد است. زماني كه هابل به فضا رفت ما به جستجوي كهكشان‌هايي در فاصله كمي قديمي‌تر از نيمي از تاريخ كيهان بوديم، اكنون تا 97 درصد از اين تاريخ به عقب رفته‌ايم و اين دستاورد بزرگي است. با اين‌همه دانشمندان معتقدند آنچه اين تلسكوپ قديمي از نظر تكنيكي مي‌تواند به دست آورد دچار محدوديت‌هايي خواهد بود،‌ و به احتمال زياد تكميل اين‌ پروژه به عهده جانشين هابل خواهد‌بود كه مي‌تواند به اعماق بيشتري از فضا نفوذ كند. اين جانشين تلسكوپ جيمز‌وب است كه درحال تكميل و ساخته شدن‌ است و در سال 2018 به فضا خواهد رفت. تجهيزات جيمز‌وب در طيف فرو‌سرخ تنظيم خواهند‌شد تا بتواند نور اولين ستاره‌هايي كه در جهان هستي آغاز به درخشيدن كرده‌اند را رديابي كند. اين ستاره‌ها احتمالا 200 ميليون سال نوري قبل‌تر از GN-z11 قرار گرفته‌اند. دانشمندان مشتاقند تا اين ستاره‌هاي اوليه را رديابي كرده و موقعيتي كه در آن متولد شده‌اند را مورد مطالعه قرار دهند. اين ستاره‌ها به احتمال زياد غول‌هاي سرخي بوده‌اند كه از گازهاي سرد و خنثي كه در آن دوران كيهان را تحت سلطه خود درآورده بود،‌ متولد شده‌اند. اين ستاره‌ها احتمالا زندگي درخشان اما كوتاهي داشته‌اند و مولد اولين عناصر سنگين جهان بوده‌اند. درعين حال اين ستارگان احتمالا گازهاي خنثي‌ اطراف خود را سوزانده‌اند،‌الكترون‌ها را از اتم‌ها خارج كرده‌اند تا پلاسمايي را به وجود آورند كه امروزه نيز در ميان ستاره‌هاي نزديك مشاهده مي‌شوند. به گفته اوش GN-z11 ابعادي برابر يك بيست, ...ادامه مطلب

دانش > فضا - همشهری آنلاین:دانشمندان موفق به کشف صدها کهکشان نزدیک‌به هم شده‌اند که کهکشان راه شیری تا به امروز مانع از دیده شدن آنها شده‌بود. براساس گزارش ساينس الرت، اخترشناسان دانشگاه استرالياي غربي با استفاده از امواج راديويي به اعماق جرم كيهاني و غبارهاي ستاره‌اي كهكشان راه شيري نفوذ كرده و در حين انجام اين‌كار موفق به كشف صدها كهكشان نزديك شده‌اند كه تا به امروز از نظرها پنهان بوده‌اند. نزديك به 883 كهكشان، كه يك سوم آنها تا به امروز هرگز مشاهده نشده بودند،‌ با استفاده از راديو‌تلسكوپ CSIRO در استراليا رصد شدند. درحالي‌كه كهكشان‌هاي پنهان پيشين در فاصله 250 ميليون سال نوري از زمين واقع شده‌بودند، نزديكي نسبي آنها از بعد فواصل نجومي به اين معني است كه محله فضايي كهكشان راه شيري، شلوغ تر از آني است كه تا پيش از اين تصور مي‌شد. كهكشان‌هايي كه به تازگي كشف شده‌اند، در منطقه‌اي مشهور به منطقه اجتناب واقع شده‌اند، منطقه‌اي از آسمان كه كهكشان راه شيري آن را در پس خود پنهان كرده‌است. اخترشناسان براي چندين دهه تلاش داشتند تا نقشه پراكندگي كيهاني را در اين منطقه از آسمان ترسيم كنند اما اين تلاش‌ها تا به امروز ناموفق بوده‌است اما اكنون به لطف راديو تلسكوپ پاركر، اين مشكل برطرف شده‌است. به گفته اخترشناسان،‌ هر كهكشان به صورت متوسط حاوي 100 ميليارد ستاره‌است از اين رو يافتن صدها كهكشان جديد از ميان چنين تراكم جرمي مي‌تواند دانشمندان را به سوي دريايي از جرم هدايت كند كه تاكنون از آن بي‌اطلاع بوده‌اند. اين تراكم بالاي ماده در اين منطقه مي‌تواند به دانشمندان در درك رويداد‌هاي كيهاني كه در منطقه اجتناب رخ مي‌دهد،‌كمك كند. اين منطقه كه به جاذب بزرگ شهرت يافته‌است،‌ بخشي مرموز از فضا است كه به نظر مي‌آيد كهكشان راه شيري را درگير خود ساخته‌است. اين ناهنجاري كه دانشمندان آن را برابر با نيروهاي گرانشي ميليون‌ها خورشيد مي‌دانند، از اولين‌باري كه در دهه 1970 كشف شد،‌ ذهن اخترشناسان را به خود درگير ساخت و اكنون اطلاعات جديد درباره كهكشان‌هاي مخفي مي‌تواند رويداد‌هايي كه در اين منطقه رخ مي‌دهد را توضيح دهد. به گفته دانشمندان در اين منطقه چندين مجموعه از كهكشان‌ها كه خوشه يا ابرخوشه ناميده مي‌شوند،‌ وجود دارند و كهكشان راه‌شيري نيز با سرعتي برابر دو ميليون كيلومتر بر ساعت به سوي آنه, ...ادامه مطلب