محله نوستالژی‌های‌ فوتبالی

همشهری آنلاین- ابوذر چهل امیرانی: به جرأت می‌توان گفت «خزانه» محله زمین خاکی‌ها و فوتبالیست‌هاست؛ محله‌ای که از بچه ۳- ۴ساله گرفته تا افراد مسن، عاشق فوتبال هستند و هنوز هم در زمین‌های خاکی و چمن دنبال توپ می‌دوند.

«منوچهر والی‌زاده» پیشکسوت دوبله که پژوهش‌های زیادی درباره محله‌های تهران انجام داده، می‌گوید: «خیلی‌ها در زمین‌های خاکی خزانه استخوان ترکانده، برای خودشان کسی شده‌اند. افرادی مثل مجید نامجو مطلق، محمد نوازی، ابراهیم میرمحمدی، علی لطیفی، حسین کاظم‌زاده، علی صالحی، سهراب دستجردی (مربی فوتبال)، داود حقی، شاپور علی‌عباسی، محمد میرمحمدی، عباس آقایی، مصطفی نظری، علی شکرخدا، محمد میرمحمدی و... که اینک با تعصب از خزانه و زمین‌هایش تعریف می‌کنند.»

برگزاری ۲لیگ محلی با ۱۸تیم

زمین برق خزانه، زمین میرزایی، زمین اصلی، زمین مطهری، زمین شهدا، زمین پرسپولیس، زمین نبی، زمین شاهین‌شهر و زمین علی‌آباد، اسامی زمین‌های خاکی خزانه بوده که فوتبالیست‌های زیادی در آنها رشد کرده‌اند. شاید باور نکنید، اما در این زمین‌ها که بیشترشان به چمن مصنوعی و طبیعی مجهز شده، بچه‌های خزانه هرساله ۲لیگ برگزار و در هر لیگ ۱۷تا ۱۸ تیم با یکدیگر رقابت می‌کنند.

«محمد امیراحمدی» از قدیمی‌های خزانه می‌گوید: «اینجا به قول معروف، هر تیمی برای خودش زمین فوتبال داشت. برخی از زمین‌های خاکی از بین رفته یا چمن شده‌اند، اما زمین برق خزانه به همان شکل باقی مانده است. علتش وجود دکل‌های برق در این زمین است که سبب شد اجازه ساخت خانه در کنار دکل‌ها داده نشود.»

اکنون محله خزانه ۵زمین چمن و مدارس متعدد فوتبال در کنار زمین خاکی برق خزانه دارد. برخی از فوتبال‌دوستان هم به ورزشگاه سهند می‌روند که هرازگاهی در آن مسابقات فوتبال بین اهالی و تیم‌های مطرح برگزار می‌شود.

سرنوشت تلخ ۲برادر فوتبالیست

همه فوتبالیست‌های معروف که در زمین‌های خاکی خزانه پا به توپ شده و اسم‌شان بر زبان‌ها افتاد، از خزانه رفته‌اند، به‌جز «محمد پارسا».

او مثل برادرانش ابوالفضل، رضا و احمد عاشق فوتبال بود و در تیم پیام بازی می‌کرد. به‌قدری حرفه‌ای بود که حتی تیم‌هایی مثل پرسپولیس دنبال جذب او بودند، اما سرنوشتش ۲۱آبان سال۱۳۷۱ در بازی تیم‌های پیام و گسترش تغییر کرد. او حین بازی برخورد شدیدی با «حسن اسپیلی» کرد و به کما رفت. دچار مصدومیت شدید از ناحیه سر شده بود و پزشکان گفتند دچار ضایعه مغزی شده و امیدی به بهبودی او نیست. با این وجود، ۶ماه بعد این فوتبالیست ۲۱ساله از کما درآمد و از آن زمان تاکنون زندگی‌اش به یک تخت و ویلچر خلاصه شده است؛ چرا که امکان راه رفتن و حتی تکلم ندارد.

برادر بزرگ محمد یعنی ابوالفضل، در جریان بازی فوتبال شهید شده است. او متولد سال۱۳۴۵ و دروازه‌بان تیم بانک ملی بود. سال۱۳۶۵ که عازم خدمت سربازی شد، به طور همزمان در تیم لشکر خرم‌آباد بازی می‌کرد. در نهایت ۲۵مرداد همان سال در سالن ورزشی پادگان (صالح‌آباد ایلام) به‌دلیل بمباران هواپیمای رژیم بعثی عراق به شهادت رسید.

عباس خزانه که بود؟

اهالی از عباس خزانه به نیکی یاد می‌کنند؛ چرا که در ساخت بیمارستان آیت‌الله کاشانی در سال۱۳۳۹و حتی شکل‌گیری محله نقش مهمی داشته است. او برای ساخت مسجد جامع خزانه هم تلاش کرد و با کمک اهالی، این مسجد بزرگ و قدیمی را ساخت. همچنین، عباس خزانه با قسط‌بندی یا بخشش قطعاتی از زمین‌های خود سبب خانه‌دار شدن کارگران کارخانه‌ها، کوره‌پزخانه‌ها، کشاورزان، مهاجران و کارمندان شرکت‌های راه‌آهن، روغن نباتی قو و چیت‌سازی در این محله شد.

ستاره سینما، بچه این محله است

محله خزانه در دوران دفاع مقدس، ۴۰۰شهید تقدیم اسلام کرده که یکی از آنها «بهروز پرستویی» است. او برادر «پرویز پرستویی» هنرپیشه معروف سینما و تلویزیون است که ۱۷مهر سال۱۳۳۷ در همدان چشم به جهان گشود و ۲۸اردیبهشت سال۱۳۶۱ به شهادت رسید. خانه محله و یکی از خیابان‌های اصلی خزانه به نام این شهید بزرگوار است که پیکرش در قطعه۲۶ بهشت زهرا(س) دفن شده است.

پرویز پرستویی خاطرات زیادی از خزانه دارد. او گفته است: «۳سال بعد از تولدم از روستا به تهران آمدیم و به دروازه غار رفتیم. تا سال۱۳۴۸ آنجا بودیم؛ خانه قمرخانم. پدرم دستفروش بود. از همین بلوری‌های اینجا (مغازه‌دارهای شوش)، جنس‌های بلوری می‌گرفت و در کرج می‌فروخت. بعد از مدتی قرار شد خانه بخریم، اما با کدام پول؟ مادر پس‌انداز کرده بود؛ ۱۱هزار تومان. از همان پول‌های خرجی که پدرم می‌داد. آمدیم ته یکی از کوچه‌های خیابان عباسی و خزانه بخارایی، نرسیده به ترمینال، خانه‌ای گرفتیم ۲طبقه که ۵اتاق داشت.»

 یادگار حاج‌آقا مخبر در محله

حجت‌الاسلام «سیدعبدالکریم مخبر» امام‌جماعت مسجد فاطمیه و بنبیانگذار صندوق سعادت، از افراد تأثیرگزار محله خزانه بود که که با راه‌اندازی صندوق قرض‌الحسنه «ذخیره سعادت»، کمک قابل‌توجهی به خانواده‌های محروم کرد. . او در مراسم افتتاح این صندوق قرض‌الحسنه، یک کیف سامسونت خرید تا وجوهات و کمک‌های نقدی مردم در آن نگه‌داری شود، اما اینک صندوق قرض‌الحسنه این مسجد دارای محل ثابتی در خزانه است.

حجت‌الاسلام مخبر که سرپرستی ستاد۲ کمیته منطقه۱۳ را هم برعهده داشت، در دوران دفاع‌مقدس به مناطق جنگی اعزام شد. در نهایت،  ۲۵آذر سال۱۳۶۰ هنگامی که در خانه‌اش مشغول پذیرایی از سوگواران حسینی بود، از سوی یکی از تروریست‌های منافق ترور شد و. به شهادت رسید. او سال۱۳۰۵ در بروجرد به‌دنیا آمد و سال۱۳۲۷ به تهران آمد و از روحانیون مبارزی بود که بنای مساجد امام جعفر صادق(ع) و حضرت ابوالفضل(س) را در کنار مسجد فاطمیه گذاشت. صندوقی که او در خزانه راه‌اندازی کرد، حدود ۴۵۰خانوار را تحت پوشش داشت.

کوره‌پزخانه‌هایی که آباد شد

محله خزانه در زمان صفویه، در حریم شهر تهران و جنوب دروازه‌های غار و خانی‌آباد قرار داشت و در عهد ناصری، به محل تجمع کوره‌های آجرپزی تبدیل شد. نام اولیه این محله «فرح‌آباد» بود که بعدها به «خزانه بخارایی» معروف شد. «خزانه» برگرفته از اسم «عباس خزانه» مالک زمین‌ها و «بخارایی» برگرفته از نام شهید «محمد بخارایی» از اعضای فداییان اسلام است که بعد از شهادت، نامش را روی این محله گذاشتند.

مسافرت تهرانی‌ها از بعثت

اولین و بزرگ‌ترین ترمینال مسافربری تهران در محله خزانه ساخته شده که به ترمینال جنوب معروف است. ساخت آن سال۱۳۵۳به‌علت رشد سفرهای بین شهری شروع شد و ۵سال بعد به بهره‌برداری رسید. این ترمینال بیش از ۱۷هکتار مساحت دارد و در ۳طبقه ساخته شده است. ۲۰تعاونی و شرکت مسافربری در آن فعال است و همه‌روزه هزاران نفر از اینجا به شهرهای جنوبی کشور سفر می‌کنند.

همشهری...